جداسازی و شناسایی باکتری های افزاینده برداشت نفت از پسماند نفتی و خاک های آلوده به پسماند نفتی پالایشگاه آبادان

در پالایشگاه های نفت در سراسر دنیا در بخش های ذخیره، فرآوری و انتقال نفت همواره مقدار زیادی پسماند نفتی تولید می شود. پسماندهای نفتی اثرات مخرب و زیان باری را در محیط زیست به جای می گذارند و تعداد زیادی از ترکیبات موجود در آنها دارای خاصیت سرطان زایی و سمیت قوی برای سیستم ایمنی هستند. در میان روش های موجود برای خنثی کردن اثرات مضر این ترکیبات، اصلاح زیستی با استفاده از میکروارگانیسم های ساکن در این محل های آلوده یکی از پرکاربردترین روش ها است. هدف از مطالعه حاضر جداسازی باکتری های ساکن پسماند نفتی پالایشگاه آبادان و نیز خاک های آلوده به پسماند نفتی به منظور استفاده از آن ها در افزایش استحصال نفت از پسماند نفتی و در نتیجه افزایش بازدهی تولید و کاهش اثرات زیست محیطی آن است. برای این منظور پسماند نفتی به محیط پایه نمکی تلقیح شد و با انکوباسیون باکتری های موجود در پسماند تکثیر داده شدند. سپس باکتری ها به منظور مشخص شدن توانایی افزایش برداشت نفت به درون محیط بازیابی نفت تلقیح شدند. در نتیجه این تحقیق 8 جدایه باکتریایی از پسماندهای نفتی و خاک های آلوده به پسماند نفتی جداسازی شد. اندازه گیری مقدار هیدروکربن های کلی نفت با روش soxhlet-extraction نشان داد دو جدایه aor1 و aor2 جداسازی نفت را با تشکیل یک رویه شناور طی 7 روز به ترتیب با بازدهی 90 و 70 درصد در سطح پسماند 5 درصد در مخلوط پسماند- شن انجام می دهند. جدایه aor1 با استفاده از تست های بیوشیمیایی باسیل گرم منفی، کاتالاز مثبت و اکسیداز مثبت و جدایه aor2 باسیل گرم منفی، کاتالاز مثبت و اکسیداز منفی تشخیص داده شد. به منظور شناسایی دقیق، ژن 16srrna این دو جدایه تکثیر و تعیین توالی شد. با استفاده از برنامه blast موجود در پایگاه اینترنتی مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی جدایه aor1 بیشترین شباهت را به باکتری pseudomonas stutzeri و جدایه aor2 بیشترین شباهت را به باکتری klebsiella pneumoniae نشان داد. منحنی رشد این دو جدایه با استفاده از رقت سازی متوالی در محیط پایه معدنی رسم شد. اثرات منابع مختلف نیتروژن و فسفات نیز بر روی رشد این دو جدایه در محیط پایه معدنی نیز تعیین شد. نیترات سدیم و دی سدیم هیدروژن فسفات بهترین منبع نیتروژن و فسفات برای جدایه aor1 و کلریدآمونیوم و دی آمونیوم هیدروژن فسفات بهترین منبع نیتروژن و فسفات برای جدایه aor2 بود. از مایع رویی حاصل از تیمار این دو جدایه در محیط های بازیابی نفت به منظور بررسی تجزیه زیستی ترکیبات اشباع شده، کروماتوگرافی گازی به عمل آمد. جدایه aor2 تجزیه ترکیبات اشباع شده سنگین 35 تا 40 کربنی و تبدیل آنها به محصولات سبک تر را نشان داد.